'Beantwoordt het college aan de eisen van onze tijd?' gaf de directeur als titel mee aan een artikel in Jaarboek 1955 van de Oud-studentenbond. Kon of mocht dat wel? 'Uw kinderen komen morgen terecht in een wereld, waar alle hogere waarden worden miskend, waar het materialisme hoogtij viert en waar de mens de speelbal is van zijn driften.'

het college vs. "de slechte wereld"

• 'Gezien de stijgende onzedelijkheid op het zeestrand, heeft Zijne Eminentie besloten aan de priesters te verbieden de jongelingen naar de zee of de omliggende plaatsen te leiden of er verblijf in te richten' (16.07.1946).
• 'Alhoewel het college den toegang tot de stedelijke zwemkom voor 5 u. niet verbiedt, verzoeken wij U zelf te gaan onderzoeken of, naar uw oordeel, de plaats wel het minimum van fatsoen biedt aan uw jongen.' (Brief aan de ouders voor de vakantie van 1948).
• 'De overdreven sportfurie, vermakelijkheden allerhande, televisie, trekken de studenten ongetwijfeld af van degelijke studie' (Verslag 1958-1959). 
• 'Dit jaar werden 4 of 5 studenten voor 3 dagen buitengezet, niet altijd met goedkeuring van de ouders (die protesteerden): Men moet van zijn tijd zijn!' (Verslag begin 1951-1952). 
• Toch zouden onze studenten zich beter kunnen gedragen, bv. op gebied van cinemabezoek, bijwonen van sportmanifestaties en de verhouding tot meisjes. Wij kunnen op dat gebied, helaas, te weinig rekenen op de ouders.' (Verslag begin 1953-1954). 
• 'Het verkeren blijft een plaag, en dat dikwijls met medeweten van de ouders.' (Verslag begin 1954-1955). 

Pro Apostolis... om de collegejongens op het rechte pad te houden.
Op de eerste rij links herkennen we Paul Van Lindt, op de tweede rij Paul Crolla, op de derde rij vlnr. Frans Devroye, André Crolla en Vandereycken

Men groef zich in achter pessimisme, waarschuwingen, verboden, geest en letter van een vooroorlogs reglement. Het oorkussen van de duivel werd alsmaar zachter. De Tienen-kermis-fietstochten hadden als impliciete doel de jongens van dat werelds vermaak weg te houden. Voor de vakantie kregen de ouders steeds een vermanende brief om hun telgen niet uit het oog te verliezen en ze eventueel aan de KSA toe te vertrouwen:

• 'Toezicht blijft altijd geboden om de schurftige schapen te ontdekken, die er niet zelden een duivels genoegen in hebben anderen in te lichten en te bederven. Dit gebeurt door nieuwsjes, raadsels, praatjes, tekeningen, briefjes, soms met een eigen terminologie of geheimschrift opgesteld.'

Zo staat het ongekuist in het Jaarboek van de Oud-studentenbond 1955. De prefecten Hendrix en Van Roost bogen de jonge weerbarstige rijs heel kordaat en niet zelden met klinkende doortastendheid. De ouders gingen niet altijd akkoord, maar de protesten hadden nog geen effect. 'Dat was toen zo!' vergoelijkt ons een slachtoffer van toen. Nadat Pjeerreklets F. Pittomvils snapte met het meisje dat later zijn vrouw zou worden, en Vim hem op drie dagen en een zondagsretenue zette, werd er op de melodie van 'De kleine wals' gezongen:

'Och, arme Pittomvils! 
Ze hadden u in 't oog 
al de professors hier 
zodat ge buitenvloog. 
Ge kreeg drie dagen dus 
in ruil voor hare kus, 
maar zo ze menen hier 
dat dit u beteren doet, 
dan zijn ze toch nog mis, 
want liefde is zoet.'

E.H. Brams verschoot van de strenge tucht bij zijn kennismaking (verslag 1953-1954). Het bedaagde reglement behield evenwel kracht van wet. De trouwe misdienaar van de bestuurder werd met drie dagen beboet, omdat hij op de kermis niet in de onmiddellijke buurt van zijn ouders aangetroffen werd. De priester-leraars die in de buurtdorpen mis lazen, hielden 's morgens een oog in het zeil.

filmcensuur

Er werd nog gepatrouilleerd bij oorden des verderfs. Bij de verboden cinema's zeker: Nova, Vox, Libertas of zelfs de Rio vlakbij in de Broekstraat. De Witte van Zichem mocht er niet bekeken worden. Men spioneerde vanuit het kapperssalon aan de overkant, waar leraars klant waren! Een Laurel-en-Hardy of Tarzan in de verkeerde zaal: drie dagen uitsluiting. Ongeveer de hele retorica 1950 liep twee dagen schorsing op wegens bezoek aan de Vox. De Cinex van onderpastoor Palmaerts was wel eerbaar, maar voor de kijkers dan weer niet zo'n magneet. Een ticket kostte meer en als er in de Cinex-films al eens gekust werd, dan was dat steeds haastwerk. Leraar Uten, keurder van de Katholieke Filmactie, had tijdens een provisie bij belsignaal onzedelijke scènes gecensureerd. Die werden dan geknipt of versneld vertoond. Enkele leerlingen, leden van de Actie, trokken er tevens op uit om de zedeloze prenten op hun boekje te zetten.

In zaal Cinex bood men de leerlingen per jaar 1 a 2 (speel)films aan: Macbeth, Fatima, Proces in het Vaticaan, De sleutels van het koninkrijk, Ik had vijf zonen, Met muziek door 't leven, De strijd om het zware water, Buon giorno elefante, Jody en het hertejong, Winslow Boy, Marcelino pan y vino, De Familie Trapp. Een eigenlijk filmforum, waarbij de jeugd met een bredere visie op het medium werd geïnformeerd, kwam er pas in 1959 o.l.v. E.H. Hugo Jansen.

oudervereniging

Voordien had alleen de oudervereniging getracht enige filmbegeleiding te verzorgen. Zoals gezegd was deze op instructie van hogerhand opgelegd in 1955. Gedurende enkele jaren nam men op verscheidene gebieden vernieuwende, hoofdzakelijk informatieve initiatieven. Daarbij konden de ouders contact nemen met de leraars. 'In het begin werd daar wel tegen geprutteld door 'n paar Heren, maar ze deden het toch.' (Verslag begin 1957-1958.) De afzonderlijke ouderavond zou eruit voortvloeien. Dat gebeurde voor de eerste maal op 29 maart 1958 met veel succes. De helft van de ouders kwam een titularis of vakleraar raadplegen. De onderwerpen van de informatievergaderingen zijn symptomatisch voor deze aanloopperiode naar een opener mentaliteit: studiemogelijkheden na de humaniora (Duquet), schoolstrijd (Valvekens), de psychologie van de jongen (oud-minister Verbist), levensroeping (prof. Verbeke), sexuele opvoeding (Corbeels), beroepsoriëntering (Swinnen), godsdienstige opvoeding (E.H. Brusselmans), de vrije tijdsbesteding van de student, opvoedingsproblemen bij de rijpere jeugd (E.P. Burvenich), betekenis van de film (E. P. Vandenbunder), met later in zaal Rio de visie van de film 'Amici per la pelle'. Vooral E.H. Corbeels heeft zich achter deze vereniging gezet.

© kvr